Heb jij ooit iets in de natuur gezien dat vierkant is?

“Heb jij ooit iets in de natuur gezien dat vierkant is?” vroeg mijn zoon laatst. Hij is zelf helemaal into “Minecraft”. Dit is een programma op de computer waarin je van alles kunt creëren van vierkante blokjes. Werkelijk alles is vierkant. Met deze vraag relativeerde hij de wereld van “Minecraft” waarin hij zo graag verkeert.

Op de één of andere manier blijft deze vraag bij mij hangen. Heb jij ooit iets in de natuur gezien dat vierkant is? Ik heb opgelet, steeds als ik buiten was. Nee, ik kan echt geen natuurlijke vierkant vinden. Rond, ovaal, driehoekig, grillige vormen maar geen vierkant. Een steen op het pad benaderde nog het meest de vierkante vorm. Toch had deze steen nog allerlei “afwijkingen”. 

Heel veel wat een mens maakt is rechthoekig of vierkant. Dat valt me nu des te meer op. We creëren onze eigen strakke, hoekige wereld. Huizen, tafels, kasten, stoelen, paden, wegen, wegwijzers, etc. Het contrast met de natuur is groot. De rechte vormen, het hoekige is praktisch waarschijnlijk. Daarom zal een mens dat hebben bedacht. Maar wat als…. 

Juist de natuur is zo mooi, onder andere vanwege de grote variatie aan vormen. De kleuren ook maar dat is een ander verhaal. De variatie aan vormen, steeds weer anders, dat is bijzonder en mooi. Het kan ons verrassen, het is afwisselend en het verandert ook steeds. En wat doen wij? Wij halen de “uitsteeksels”, de rondingen, de vorm eruit om…. Ja, waarom? We doen dat met alles, de vorm eruit halen.  

In het onderwijs moeten onze kinderen voldoen aan allerlei criteria die zijn opgesteld. Als je hieraan niet voldoet, val je buiten de boot. Deze criteria zijn vooral cognitief gericht. De bijzondere vormen, de verrassingen, de bijzondere kwaliteiten van kinderen, daar is maar weinig plaats voor. Hoe frustrerend is dat voor hen? En hoe bepalend voor hun toekomst? 

Overal zijn regels en procedures voor om te controleren. Wat niet binnen de regels pas, moet ook geregeld worden omdat “het” anders “fout” gaat. We moeten op het rechte pad blijven dat anderen voor ons bepalen. Anderen bepalen wat goed voor ons is. Verrassingen zijn niet gewenst. Afwijkingen moeten worden gestraft. Alle overheidsregels kunnen hiervoor als voorbeeld dienen. In organisaties gebeurt het net zo goed. Als HRM-manager heb ik lang meegedaan in dit spel van regels en procedures. 

Werken, van 8.30 tot 17.00 uur, strak in het ritme. Of in een ander vastgesteld rooster. En als je te laat komt! Het ritme is strak en bepaalt ons leven. Er is geen enkel natuurlijk ritme te vinden in dit ritme. Mensen zitten er zo strak in dat we met bijvoorbeeld sneeuwval bereid zijn om uren in de file te gaan staan om naar het werk te gaan. Hoe bizar is dat?! We verlangen naar de weekenden en naar vakanties. En dan zijn we te moe om echt te genieten en zijn we vooral aan het bijkomen. 

Vanaf eind vorig jaar ontdek ik meer en meer mijn eigen ritme. Dat is een natuurlijk ritme. Het is heerlijk om hierin mee te gaan. Mijn lichaam voelt wat het kan en wat het nodig heeft. Als mijn lichaam rust nodig heeft en ik hou daar geen rekening mee, krijg ik direct de rekening gepresenteerd. Het werk dat ik dan doe, lukt gewoon niet. Simpel. Mijn ritme is geen rechte lijn en laat zich niet dwingen door moeten en druk.  

Als je je mee laat drijven in deze stroom van je eigen ritme, kom je verrassingen tegen. Die verrassingen geven vorm aan je leven als de stroom die meandert door het landschap. Heerlijk, genieten, schoonheid, een stroomversnelling, blokkades en weer rust.  Afwisseling genoeg. Geen hoeken, geen vierkanten! Geef jezelf de ruimte om af te wijken, om meer je eigen ritme te volgen. Je zult zien dat er meer en meer vanzelf gaat.